ΣΤΗΝ ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ (Λουκ. Β΄,22-4Ο)
«Δεύτε ίδετε Χριστόν, τον Δεσπότην του παντός,
ον βαστάζει Συμεών, σήμερον εν τω ναώ».
Με τέτοιους, ωραιότατους ύμνους και πλούσια αγιογραφικά κείμενα υποδεχόμαστε και μετέχουμε στην Υπαπαντή του Κυρίου, που θα λέγαμε ότι είναι Δεσποτική και Θεομητορική συγχρόνως.
Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή, ο Ιωσήφ και η Μαρία, με το σαραντισμό της, οδήγησαν το θείο βρέφος στο ναό των Ιεροσολύμων, τηρώντας το Μωσαϊκό νόμο για τον καθαρισμό, που ίσχυε για όλους τους Ισραηλίτες. Εκεί ήταν ο «δίκαιος και ευλαβής» Συμεών, που ζούσε «προσδεχόμενος παράκλησιν του Ισραήλ, και Πνεύμα Άγιον ην επ’ αυτόν». Με την παρηγοριά, δηλαδή, και την προσδοκία μιας ολόκληρης ζωής, να γνωρίσει τον Σωτήρα, καθώς το άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει, ώστε να γίνει «θεοδόχος».
Παίρνοντας o Συμεών το Χριστό στα χέρια του, ευλόγησε το Θεό και αναφώνησε τα εξής λόγια: «Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη- ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου, ο ητοίμασας κατά πρόσωπον πάντων των λαών, φως εις αποκάλυψιν εθνών και δόξαν λαού σου Ισραήλ» (29-31).Τώρα, πια, λέει, μπορώ, Θεέ μου, να πεθάνω με ειρήνη, αφού γνώρισα τη σωτηρία που ετοίμασες για όλους τους λαούς, φως που θα φωτίσει τα έθνη και θα δοξάσει το λαό σου Ισραήλ! Κι ήταν τόση η χαρά του Συμεών γι’ αυτή την ευλογία, ώστε, σύμφωνα με πολλούς Πατέρες, βιαζόταν να πάει στον Άδη, να αναγγείλει στους κεκοιμημένους ότι ήλθε ο Χριστός στη γη και πως σύντομα θα επισκεφτεί κι’ αυτούς, για να τους ελευθερώσει!
Ο Ιωσήφ και η Θεοτόκος, όπως ήταν φυσικό, θαύμαζαν ακούγοντας όλα τούτα. Στη συνέχεια, ο άγιος γέροντας τούς ευλογεί και κάνει δύο θαυμαστές προφητείες: ο μεν Ιησούς θα είναι «εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών και σημείον αντιλεγόμενον», την καρδιά δε της Μητέρας Του θα «διαπεράσει ρομφαία». Προφανώς, εννοούσε τον άφατο πόνο που θα βίωνε η δακρυρροούσα Παναγία μας, βλέποντας τον Υιό της επάνω στο Σταυρό. Ήταν δε στο ναό και η προφήτισσα Άννα, μια χήρα ογδόντα τεσσάρων ετών, που, δοσμένη στις νηστείες και στις νυχθήμερες προσευχές, αξιώθηκε να δει τον Κύριο. Καθοδηγούμενη, εκείνη ακριβώς την ώρα, από το Άγιο Πνεύμα, παρουσιάστηκε και δοξολογούσε το Θεό, μιλώντας σ’ όλους όσοι ανέμεναν τη λύτρωση στην Ιερουσαλήμ.
Εκτός από την τήρηση του Νόμου, ο Κύριος μάς δείχνει το δρόμο της σωτηρίας, που ανοίγεται με την ταπείνωση, τις θυσίες και τη συμμετοχή μας στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας. Εδώ, όπως παρατηρούμε και στην όμορφη Εικόνα της Εορτής, όλα τα πρόσωπα «έλκονται», ενεργούν και αναδεικνύονται από Εκείνον. Ο ρόλος, βέβαια, της Παναγίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός στο Μυστήριο της Θείας Οικονομίας. Μα και οι προφητείες του Συμεών επρόκειτο να επαληθευτούν, όχι μόνο στη διάρκεια της επίγειας ζωής του Κυρίου, αλλά και στους αιώνες που θα ακολουθούσαν, αφού θα είναι «εκτεθειμένος» στην αγάπη και στη σκληρότητα, στην πίστη και στην απόρριψη από μέρους των ανθρώπων. Όμως, «σημείο αντιλεγόμενο» θα είναι και κείνοι που ακολουθούν το δρόμο Του και συνολικά η Αγία μας Εκκλησία.
Από την Εορτή της Υπαπαντής, την τόσο αγαπητή στο λαό μας, η Εκκλησία καθιέρωσε την Ακολουθία του Σαραντισμού των νεογέννητων, όχι τόσο ως «καθαρτήρια», όσο ως ευχαριστήρια, αλλά και ως προετοιμασία για το Βάπτισμα και την ένταξη του νέου μέλους στην Εκκλησία. Πόσο ζηλεύομε τον άγιο γέροντα Συμεών, για το υπερευλογημένο τέλος της ζωής του! Πόση πίστη είχε, πόση υπομονή, ώστε να φτάσει σ’ αυτή την «έκτακτη συνάντηση», να βάλει στην αγκαλιά του το Χριστό! Να διώξει το φόβο του θανάτου και να είναι έτοιμος για το πέρασμα στην Αιώνια Ζωή! Ίσως κάποιες στιγμές, στις θλίψεις και στις δοκιμασίες μας, να νομίζουμε ότι ο Θεός «απουσιάζει» από τη ζωή μας. Μα, Αυτός δεν είναι η Κεφαλή του Σώματος της Εκκλησίας; Ποιος δημιούργησε και συντηρεί τον κόσμο; Μην αμφιβάλλουμε: ο Κύριος του Σύμπαντος το οδηγεί στον έσχατο προορισμό του. Στα μέσα του χειμώνα, καθώς οι καρδιές «παγώνουν», η πίστη και η αγάπη διαρκώς ατονούν, ας σκεφτούμε πως ο Χριστός, διωγμένος, αδικημένος, βρίσκεται «μέσα» μας, αλλά και δίπλα μας: στα πρόσωπα των συνανθρώπων μας, που δοκιμάζονται, προσμένοντας τη βοήθειά μας. Αυτό θαρρώ πως είναι ένα μήνυμα της Εορτής πολύ σημαντικό και επίκαιρο στην πολυτάραχη, απάνθρωπη εποχή μας.
Στις δύσκολες μέρες που έρχονται, ας προστρέξουμε στη γλυκιά Παναγιά, να την παρακαλέσουμε να αγκαλιάσει και να προστατέψει όλο τον κόσμο, τις οικογένειες, τα αθώα, γεννημένα και αγέννητα παιδιά, τον πολύπαθο, αλλά υπερήφανο λαό μας. Σαράντα μέρες από τη Γέννηση του Κυρίου, μετά τις γιορτές Μεγάλων Πατέρων και των Τριών Ιεραρχών, των Οικουμενικών Διδασκάλων, στα πρόθυρα του Τριωδίου, η Υπαπαντή έρχεται να συγκεφαλαιώσει μια πολύ κατανυκτική περίοδο, με κέντρο τα Χριστούγεννα, το «Πάσχα του Χειμώνα». Μάς δίνεται όμως και η ευκαιρία να αναζητήσουμε το αληθινό Φως του Χριστού, για να μπορούμε να πορευόμαστε σωστά, στους ομιχλώδεις δρόμους της ζωής μας, αναφωνώντας με τον υμνογράφο:
«Λάμπρυνόν μου την ψυχήν, και το φως το αισθητόν, όπως ίδω καθαρώς, και κηρύξω σε Θεόν».
Νίκος Σιγανός, θεολόγος
