ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΩΝ

Η εορτή των  Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ ανοίγει μπροστά μας τον κόσμο των Ασωμάτων Δυνάμεων και τη σχέση μας μαζί  τους. Πόσοι, όμως, γνωρίζουν το ρόλο των  πνευμάτων, καθώς  και τι διδάσκει η Εκκλησία μας για τις ψυχές; Σύμφωνα με την Αγία Γραφή, οι άγγελοι είναι όντα άυλα, πνευματικά, ασώματα, πεπερασμένα. Δημιουργήθηκαν από το Θεό πριν από το υλικό Σύμπαν, με τη δυνατότητα να μείνουν κοντά Του, ή, να απομακρυνθούν. Από τη στιγμή, λοιπόν, που ο Εωσφόρος ζήλεψε τη δόξα του Θεού και θέλησε να γίνει όμοιός Του, εξέπεσε από το αρχαγγελικό αξίωμά Του. Έφυγε μακριά, παίρνοντας μαζί του ένα τάγμα αγγέλων. Τότε ο Μιχαήλ σύναξε τους χορούς των αγγέλων και τους είπε, «Πρόσχωμεν. Στώμεν καλώς». Ας προσέξουμε, δηλαδή, τι έπαθαν αυτοί που μέχρι τώρα ήταν μαζί μας ως φως και τώρα γίνανε σκοτάδι!   Αυτή  τη Σύναξη γιορτάζουμε  στις 8 Νοεμβρίου. Στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε το Θεό, ως Πατέρα και Δημιουργό ουρανού και γης, «ορατών τε πάντων και αοράτων». Πράγμα που σημαίνει, ότι αποδεχόμαστε την ύπαρξη του πνευματικού κόσμου και της αιώνιας ζωής, που ο Κύριος  αποκάλυψε με τη Σάρκωσή Του και μας παρέχει η Εκκλησία. Σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο, οι άγγελοι είναι «λειτουργικά πνεύματα εις διακονίαν αποστελλόμενα δια τους μέλλοντας κληρονομείν σωτηρίαν» (Εβρ. 1,4). Αφού  παγιώθηκαν στο αγαθό, μένοντας κοντά στο Θεό, αδυνατούν να αμαρτήσουν. Υμνούν και δοξολογούν τον Βασιλέα της δόξης, περιτριγυρίζοντας το θρόνο Του. Συγχρόνως, υπηρετούν το θέλημά Του για το καλό των ανθρώπων, όπως βλέπουμε σε πάμπολλες διηγήσεις της Αγίας Γραφής. Βοηθούν το έργο του Κυρίου, μεταφέροντας μηνύματα προς αγίους ανθρώπους, αλλά και με την παρουσία τους σ’ όλα τα μεγάλα κοσμοσωτήρια γεγονότα. Εντελώς αντίθετη είναι η δράση των πονηρών πνευμάτων. Μετά την ανταρσία τους , η φύση τους αλλοιώθηκε. Χάνοντας κάθε ίχνος  θεϊκού φωτός, έγιναν αγνώριστα. Όντα πραγματικά, αλλά σκοτεινά, φοβερά, κακόμορφα, βρωμερά, αποκρουστικά. Από τη στιγμή που έφυγε από το Θεό, ο Εωσφόρος έγινε Διάβολος,  Μισόκαλος, αμετανόητος, αντίπαλος του σχεδίου του Θεού,  «αρχηγός του Σκότους». Επιδιώκει συνεχώς το κακό.  Σκορπά το φθόνο, το μίσος, την καταστροφή, τη φρίκη. Στην Αγία Γραφή, καθώς και στους βίους των Αγίων,  φαίνονται ξεκάθαρα, το ανθρωποκτόνο έργο του, οι μεθοδείες του, τα  τεχνάσματά του, στον «αόρατο πόλεμο» που διεξάγει εναντίον του ανθρώπου. Και, δεν είναι μόνο η Μαγεία, τα μέντιουμ, τα channeling (κανάλια), η Αστρολογία, η νεκρομαντεία, η Μασονία, ο Αποκρυφισμός, οι αιρέσεις. Η εξουσία του, κατά παραχώρηση του Θεού, απλώνεται στα βάθη της ψυχής, στους λογισμούς, στα όνειρα, στον καλόν αγώνα της πίστεως και της αρετής, στις σχέσεις των ανθρώπων. Βεβαίως, δεν καταργείται η ανθρώπινη βούληση, εκτός από τις τραγικές περιπτώσεις των δαιμονισμένων. Ωστόσο, η Εκκλησία μας παρέχει τα όπλα και τους τρόπους, για να  πολεμήσουμε τον εχθρό. Είναι ο Σταυρός, τα Μυστήρια, η ταπείνωση, η προσευχή, η νηστεία. Ο άνθρωπος, όντας διφυής, με σώμα και ψυχή, στο μεταίχμιο του ορατού και του αόρατου κόσμου, μετέχει  σε τούτη και στην άλλη ζωή. Με βαθύτατο πόνο προπέμπουμε τους νεκρούς μας κι αναρωτιόμαστε πού πηγαίνουν, «πώς περνούν». Η Εκκλησία εύχεται να τους αναπαύσει ο Κύριος «εν χώρα ζώντων εν σκηναίς δικαίων». Σύμφωνα με την ορθόδοξη διδασκαλία, οι ψυχές υφίστανται τη «μερική» του Θεού, για να καταταγούν προσωρινά, ανάλογα με τα έργα τους, και, ή απολαμβάνουν χαρά και ευφροσύνη, ή υποφέρουν. Πρόκειται για τη λεγόμενη «μέση κατάσταση» των ψυχών, που θα διαρκέσει μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία και την τελική Κρίση. Επειδή όμως κανείς  δε γνωρίζει  πού τις έχει κατατάξει ο Θεός, η Εκκλησία μας τελεί τα μνημόσυνα, ώστε να αμβλύνει την οδύνη τους, ή να αυξήσει τη χαρά τους. Πάντως,  οι ψυχές βοηθούνται πολύ με τη μνημόνευσή τους στη Θεία Λειτουργία, με τις ελεημοσύνες μας προς τους φτωχούς και  με όλα τα καλά μας έργα. Αποκαλύψεις  Αγίων   έρχονται να μειώσουν την άγνοιά μας για τη μετά θάνατον ζωή, παραμερίζοντας το πέπλο του μυστηρίου που την καλύπτει. Όσο για τις δήθεν εμφανίσεις  νεκρών, καθώς και για την «επικοινωνία» με αγγέλους, που επαγγελματίες του είδους υπόσχονται και εμπορεύονται, η Αγία Γραφή,  οι Άγιοι Πατέρες, καθώς και σύγχρονοι Γέροντες τις καταδικάζουν σαφώς και κατηγορηματικώς, θεωρώντας τες ως ενέργειες του Διαβόλου. Η γνώση, λοιπόν της Ορθόδοξης Παραδόσεως, καθώς και η υπακοή στο θέλημα του Κυρίου και στην Εκκλησία, θα μας προστατεύσουν από τις διάφορες «αποκαλύψεις» που γίνονται και με τα όνειρα, που πολλοί τα ερμηνεύουν όπως θέλουν, επιρρεπείς και ανυπεράσπιστοι στις δαιμονικές επιθέσεις. Μας τρομάζει η ευκολία, με την οποία πολλοί συνάνθρωποί μας «ανοίγονται» στον ανεξερεύνητο κόσμο των πνευμάτων. Ο  Χριστός είπε πως δεν μπορούμε να δουλεύομε σε δυο αφεντικά.  Έχοντας απόλυτη εμπιστοσύνη σ’ Εκείνον, ας αγωνιζόμαστε να κρατάμε κοντά μας το φύλακα άγγελο, με τη  Χάρη του Αγίου Πνεύματος, που μας αξιώνει να κατοικεί μέσα μας. Στη  Θεία Λειτουργία, καθώς και  στα σαρανταλείτουργα, που συνήθως τελούνται κατά τη Σαρακοστή των Χριστουγέννων, μας δίνεται η ευκαιρία να θυμηθούμε και να καλέσουμε στο Τραπέζι του Κυρίου, όχι μόνο τους ζωντανούς, αλλά και τους προσφιλείς μας νεκρούς, που, κάπου εκεί, αναμεσίς Παραδείσου και Κολάσεως, προσμένουν τις προσευχές μας, για να κοινωνήσουν τον Άρτο της ζωής και να αναπαυτούν. Ας μην τους αφήνουμε αλειτούργητους, σαν τα ξεχασμένα και ερημικά ξωκλήσια, που σε δύσκολους καιρούς κάλυψαν εθνικές και πνευματικές ανάγκες κι έγιναν καταφύγια των ηρωικών μας προγόνων.

Νίκος Σιγανός, θεολόγος