ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Η Παραβολή του Ασώτου Υιού (Λουκ. Ιε΄, 11-32)
Προετοιμαζόμαστε, φίλοι μου, για τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή και οι ευαγγελικές περικοπές, όπως και η ωραιότατη υμνολογία, στοχεύουν στο να μας βοηθήσουν σε μια ριζική αλλαγή στον τρόπο που φερόμαστε προς το Θεό και τους συνανθρώπους μας. Αυτή την Κυριακή έχομε μια κορυφαία Παραβολή, για την οποία δικαίως ειπώθηκε ότι συνοψίζει το νόημα όλου του Ευαγγελίου!
Παρακολουθούμε, λοιπόν, το μικρότερο γιο ενός πονεμένου πατέρα να παίρνει το μερίδιο της περιουσίας του, να φεύγει σε τόπο μακρινό κι εκεί να το κατασπαταλά «ζών ασώτως»- παραδομένος στα πάθη. Φανταζόμαστε το κατάντημά του, καθώς αναγκάστηκε να βόσκει χοίρους και να ξεγελάει την πείνα του τρώγοντας από την τροφή τους! Πολλοί κάνουν λόγο για το «χάσμα των γενεών», φαινόμενο φυσιολογικό, που πάντα υπάρχει. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι ο νέος της Παραβολής αντιπροσωπεύει τα παιδιά που εγκαταλείπουν πρόωρα τα σπίτια τους και χαραμίζουν τις δυνάμεις τους, ή χάνονται σε «ψεύτικους παραδείσους». Κάποιοι ερμηνευτές στο πρόσωπο του Ασώτου βλέπουν ολόκληρη την ανθρωπότητα, μετά την πτώση των Πρωτοπλάστων, απομακρυσμένη από τον αληθινό Θεό, να τον αναζητάει μέσα από τους πιο αλλόκοτους κι επικίνδυνους δρόμους-φιλοσοφίες, θρησκείες, Αποκρυφισμούς και άλλα ειδωλολατρικά, σκοτεινά μονοπάτια. Μάλιστα, με τους χοίρους παρομοιάζονται οι δαίμονες, που, εφ’ όσον τους επιτρέψουμε, μας «τροφοδοτούν» με βρωμερούς λογισμούς και μας παρακινούν σε κακές πράξεις. Ο εξαθλιωμένος νέος «ξύπνησε» μόλις ένα βήμα πριν από το γκρεμό της καταστροφής. Το αίσθημα της μοναξιάς και της δυστυχίας τον οδήγησε στην απόφαση της επιστροφής.
Με το γυρισμό του, τρικούβερτο γλέντι οργανώνεται στο σπίτι! Τόση είναι η χαρά-όπως είπε ο Χριστός- που νιώθουν και οι άγγελοι στον Ουρανό, όταν κάποιος αμαρτωλός μετανοήσει! Μέσα από όλα όσα προστάζει ο μεγαλόψυχος πατέρας για το γιο του-τη στολή, το δακτυλίδι, τα υποδήματα, το καλοθρεμμένο μοσχάρι, το ξεφάντωμα- ας δούμε τον Ουράνιο Πατέρα, που μας δέχεται με το Βάπτισμα και μας «φιλοξενεί» στον Οίκο Του-την Εκκλησία, όπου ο Άρτος Ζωής προσφέρεται στη Θεία Ευχαριστία, για να γευτούν και να χορτάσουν οι αιωνίως πεινώντες και διψώντες την κοινωνία μαζί Του.
Όμως, σ’ αυτή τη γιορτή αρνείται να συμμετάσχει ο μεγάλος γιος. Μικρόψυχος, ζηλόφθονος, σκληρόκαρδος, κλείνεται στη φιλαυτία του, ανυποψίαστος για την πατρική αγάπη. Νομίζει πως είναι κοντά στον πατέρα του, ενώ στην πραγματικότητα είναι τόσο ξένος απ’ αυτόν, κι από τον αδελφό του. Άραγε, πόσοι ανάμεσά μας δεν εφησυχάζουν, θεωρώντας τους εαυτούς τους, «ευσεβείς», «ηθικούς ανθρώπους»; Αλίμονο, αδελφοί μου, αν μοιάζουμε με το μεγάλο γιο της Παραβολής. Ο Κύριος την είπε παίρνοντας αφορμή από τα…κουτσομπολιά των Φαρισαίων, που σκανδαλίζονταν, επειδή συναναστρεφόταν με τελώνες και μεγάλους αμαρτωλούς μιας πολύ «θρησκεύουσας» κοινωνίας! Στην τελευταία σκηνή του αφηγήματος κορυφώνεται το ψυχικό μεγαλείο του σπλαχνικού πατέρα. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς το βαθύτερο, ανατρεπτικό νόημα της Παραβολής: αποκαλύπτει τον πραγματικό Θεό-Αγάπη, κι όχι τους «θεούς»-είδωλα και τα δαιμονικά του Συγκρητισμού, που δυστυχώς προωθούνται και στη χώρα μας με προγράμματα της Εκπαίδευσης, προκαλώντας σύγχυση και σκοτάδι στα παιδιά μας!
Συνηθίζομε να κατακρίνομε τον «Άσωτο γιο», ενώ κανονικά θα έπρεπε να τον «ζηλεύομε» για τη μετάνοιά του. Άραγε, πού βρισκόμαστε εμείς; Μήπως είμαστε πραγματικά άσωτοι και αμετανόητοι, καθώς απεμπολήσαμε και κατασπαταλούμε τα αγαθά και τις ευλογίες του Θεού, εις βάρος των επόμενων γενεών; Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν τα απερίγραπτα δράματα εκείνων των νέων μας που ζουν στο περιθώριο, κακοποιούνται ή ξενιτεύονται, εγκαταλελειμμένοι από την άσπλαχνη πατρίδα; Κι ακόμα: ποιος θα κλάψει εκείνες τις εκατοντάδες χιλιάδες αθώες ψυχούλες, που διώχνονται βιαίως από το ζεστό «σπιτάκι» τους-τη μήτρα- πριν προλάβουν καν να ιδούν το φως του ήλιου; Και μάλιστα με δεδομένη την υπογεννητικότητα και τη γήρανση του πληθυσμού της χώρας;
Σύμφωνα με το Συναξάρι της Εκκλησίας, αυτή η μεγαλειώδης Παραβολή διαβάζεται τούτη την Κυριακή, για να παίρνουν θάρρος οι αμαρτωλοί, και ιδιαίτερα οι νέοι, ώστε να μην παγιδεύονται στην άβυσσο της απελπισίας. Όμως, η αληθινή μετάνοια προϋποθέτει ακέραιη συνείδηση, «νουν Χριστού», ταπείνωση και ηρωισμό, πράγματα δυσεύρετα στην εποχή μας. Στο τέλος- τέλος, πρόκειται για ένα μεγάλο μυστήριο, ένα θαύμα, που συνδέεται με την Εξομολόγηση, καλλιεργείται και καρποφορεί στο χώρο της Χάρης του Θεού, στην Εκκλησία, κι όχι στα βαλτόνερα της «Νέας Εποχής», με τη διάλυση θεσμών, με το «ουδετερόθρησκο» του Συντάγματος, τον αποχριστιανισμό και τον εκφυλισμό της κοινωνίας.
Ζώντας κι εμείς σαν τον Άσωτο γιο την τραγικότητα της «αποδημίας» και με τον πόθο της επιστροφής στο «πατρικό Σπίτι», ας σκεφτόμαστε ότι μας περιμένει ο αγαπημένος μας Κύριος, που από την πρώτη στιγμή της δημόσιας δράσης Του καλούσε τους ανθρώπους σε μετάνοια και υποσχόταν την είσοδο στη Βασιλεία των Ουρανών. Δηλαδή, στη ζωή Του!
Νίκος Σιγανός, θεολόγος
